Definiowanie składników

Określenia składników wynagrodzeń dokonujemy w zakładkach Własności podstawowe, Składnik wliczany do, Definicje Formularzy, Własności dodatkowe (dla wybranych algorytmów).

Aby móc modyfikować własności danego składnika (dotyczy grup: funduszu osobowego, funduszu bezosobowego, funduszu ZUS, Potrącenia/Dodatki) - należy zaznaczyć pole

Definicja składnika w zakładce Wartości podstawowe składa się z poniższych elementów:

•	nazwa - podajemy nazwę składnika, którą będziemy się posługiwać na listach wynagrodzeń i zestawieniach. Jeśli dodajemy nowy składnika używając biblioteki składników wzorcowych - zawsze możemy później zmienić jego nazwę wg własnego uznania.

UWAGA! - nie nazywamy składników tak samo. Może to prowadzić do błędów w trakcie naliczeń oraz przy tworzeniu zestawień!

•	algorytm (procedura wyliczenia) - przez pojęcie algorytmu rozumiemy rodzaj funkcji wyliczającej wartość danego składnika na liście wynagrodzeń. Szczegółowo na ten temat w podrozdziale Algorytmy naliczania.

•	wygląd na wydruku - w szarym polu widać układ nagłówka kolumny danego składnika z wydruku.

•	opis - tutaj możemy wprowadzić dowolny tekst, np. będący rozwinięciem nazwy składnika.

Parametr określa, czy od danego składnika są liczone składki społeczne i/lub zdrowotne, FEP oraz PPK, o ile na poziomie: ogólnym w menu Dane Ubezpieczeniowe i w Dane PPK lub Umowy cywilnej nie wyłączono oskładkowania,

- nie odliczać składki zdrowotnej innych składników od podatku tego składnika

Parametry mówiące, czy dany składnik wchodzi lub nie do składnika predefiniowanego typu: brutto kosztowe i kwota netto.

Pojęcie brutta kosztowego wprowadzono dla ułatwienia księgowania naliczeń. W myśl ogólnych zasad brutto kosztowe = koszt wynagrodzenia, a kwota netto = kwota do wypłaty (bez uwzględnienia potrąceń z tytułu ubezpieczenia NNW, alimentów itp.)

Parametr mówiący o nie odliczaniu składki zdrowotnej innych składników od podatku tego składnika ma wpływ na rozdzielnie odliczania składki zdrowotnej od poszczególnych składników na listach płac.

Zaznaczamy dla składników, które podlegają przeliczeniu z tytułu nie przepracowanego okresu. Parametr ten będzie działał efektywnie, zmniejszając wartość wyjściową do wartości wynikającej z rzeczywistego czasu pracy, dla następujących algorytmów:

Dodatkowy parametr, który zaznaczamy, gdy chcemy, aby zmniejszenie z tytułu nieobecności następowało bezpośrednio na danym składniku. W przeciwnym wykorzystywane do tego będą składniki typu: Potrącenie za nieobecność, Potrącenie chorobowe.

Zmniejszenie następuje zgodnie z zasadami wynikającymi z rodzaju nieobecności :

- Proporcjonalnie za czas nie przepracowany z innego powodu niż nieobecność chorobowa (dla składników stałych nie dotyczy absencji urlopowej, jeśli urlop nie jest wydzielony z ich wartości - parametr "sposób wyliczenia wynagrodzenia urlopowego ze składników stałych" w menu Konfiguracja/Ustawienia programu/Ogólne parametry naliczania/Zasady naliczania).

- Zgodnie z wybranym rozwiązaniem potrącenia dla nieobecności typu chorobowego.

Modyfikując naliczenia systemu 'CPW' poprzez wpisanie kwoty wartości składnika „z ręki”:

1. w przypadku, jeżeli składnik jest zmniejszany na pozycji, to wartość składnika należy podać uwzględniając potrącenie, wtedy podstawa zostanie naliczona na podstawie podanej wartości.

Dla przykładu, jeśli kwota składnika bez potrącenia wynosi 4000 zł, z potrąceniem na składniku 2133,33zł.

(potrącenie 4000zł : 30 dni * 14 dni choroby = 1866,67zł ; 4000zł – 1866,67zł = 2133,33zł)

a chcemy podnieść podstawę składnika do 5000zł należy wpisać kwotę uwzględniającą potrącenie

(potrącenie 5000 : 30 dni * 14 dni choroby = 2333,33zł ; 5000zł – 2333,33zł = 2666,67zł)

Jeśli w miejsce wartości składnika wpiszemy kwotę 2666,67zł, to program przeliczy nam podstawę składnika podnosząc ją do 5000,01 (z uwagi na możliwość wpisania tylko dwóch miejsc po przecinku).

2. w przypadku, jeśli składnik jest zmniejszany, ale nie na pozycji - wystarczy podnieść wartość składnika do 5000zł, a program sam wyliczy kwotę do potrącenia i zwiększy podstawę.

Parametr określający czy dla wybranego składnika składka zdrowotna ma być nieograniczana do wysokości naliczonego podatku od tego składnika.

Na listach wynagrodzeń/rachunkach, składnik z zaznaczonym parametrem "automatyczne przeliczanie", po zmianie wartości składników, od których zależy - również ulegnie zmianie, bez konieczności wywoływania przyciskiem

funkcji "przelicz". Koniecznym warunkiem jest, aby składniki, od których jest naliczany dany składnik, zawsze występowały wyżej na liście. W programie większość składników predefiniowanych jest automatycznie przeliczanych (z wyjątkiem np. zasiłków chorobowych).

Definicja „ograniczenie w miesiącu” do składnika sprawdza sumę wypłat w ramach miesiąca KOSZTOWEGO. Dla składników predefiniowanych, w których potrzebna jest kontrola nie przekroczenia max. wartości, stosujemy sprawdzenie w ramach miesiąca właściwego dla tematu (np. ulga i koszty uzyskania z miesiąca PODATKOWEGO)

Funkcja dostępna tylko dla umów cywilnych. Jeśli pracownik posiada więcej niż jedną umowę/rachunek i znajduje się na kilku listach, aby nie tworzyć dla każdej umowy/rachunku osobnego rozliczenia, tylko tworzyć jedno, można zaznaczyć tę funkcję. Jest to możliwe tylko po uprzednim zaznaczeniu opcji ograniczenie w miesiącu.

Dla wybranych składników parametr ten daje możliwość ustawiania wartości składnika ze zróżnicowaniem stawki wynagrodzenia w trakcie miesiąca. W przeciwnym wypadku przyjmowana jest wartość stawki w kwocie obowiązującej ostatniego dnia naliczanego miesiąca.

Zmiana stawki wyliczana jest tylko ze zmienności w czasie składników pracownika (Wartości składników wynagrodzenia). Warunkiem wymaganym do wyliczenia zmienności jest prawidłowa statystyka miesiąca (godziny przepracowane > 0).

Standardowo wartości składników zaokrąglane są do grosza. Dostępny tutaj parametr pozwala na ustawienie zaokrąglenia kwoty w zakresach: 2 (do grosza), 1 (do 10 groszy), 0 (do złotówki), -1 (do 10 zł), -2 (do pełnych setek).

- ryczałt podawany w % - dotyczy składników rozliczanych na zasadzie zryczałtowanego podatku dochodowego na PIT 8AR

a.	możliwe zwolnienie z art. 21 ust. 1 poz. 138 ustawy

b.	do wysokości 200,00zł przychodu miesięcznego opodatkowanie na zasadach ryczałtu (2009-2010).

Parametr określa, czy składnik podlega opodatkowaniu i jakiego typu: typowa zlecona (stawka z I progu podatkowego dla umów zleceń), stały podawany w % (np. stały podatek od działalności pozarolniczej w wysokości 19%), w/g skali (podatek progowy dla etatu), ryczałt podawany w % (stały procent, ale rozliczany na innych zasadach: stawka podatku zryczałtowanego jest nakładana bezpośrednio na kwotę przychodu np. wynagrodzenie zarządu lub rady nadzorczej, nie przysługują więc koszty uzyskania przychodu).

Rozróżniamy więc składniki, od których będzie naliczany lub nie podatek zryczałtowany: bezwarunkowy tzn. zawsze wpisany % niezależnie od wysokości kwoty oraz warunkowy kwotowy (do 200zł przychodu w miesiącu).

W kilku miejscach programu można skorzystać z filtra "ryczałtu" wybierając jedną z opcji: wszystkie, bez ryczałtu, tylko ryczałt:

1.	Kartoteka wynagrodzeń - pod ikoną w pasku narzędziowym;

3.	Zestawienie wynagrodzeń - w zakładce Parametry;

4.	Zestawienie rachunków - pod klawiszem [F8] w menu Rachunki/W okresie.

Jeśli w kwocie podatku wystąpi chociaż jeden składnik z podatkiem zryczałtowanym, to po włączeniu opcji filtra "tylko ryczałt " zestawienie będzie uwzględniać całe naliczenie. Z tego powodu warto, aby dla jednego pracownika nie mieszać na jednej liście składników zryczałtowanych z opodatkowanymi na innych zasadach.

Parametr określający, czy i w jaki sposób dany składnik wchodzi do kosztów uzyskania przychodu: miesięczny ryczałt kwotowy dla pracownika miejscowego/dojeżdżającego podawany przez Ministerstwo Finansów, wysokość indywidualna w % np. 50% z przychodów dla twórców oraz pracowników naukowych wyższych uczelni z tytułu korzystania z praw autorskich.

Parametr określający czy składnik będzie liczony jako wartość dodatnia lub ujemna. Wartość ujemna powinna być stosowana do potrąceń.

Parametr określający, czy dany składnik ma wchodzić / nie wchodzić do wypłaty. Ustawienie "nie wliczać" dotyczy składników typu świadczenia np. składki na dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne płacone przez Pracodawcę, paczki i bony świąteczne.

Aby ukryć nie używane lub niepotrzebne składniki, funkcja ta musi być zaznaczona. Jest to też jeden z zawsze dostępnych do edycji parametrów w składnikach wynagrodzenia (jedyny w składnikach predefiniowanych).

Dodatkowa opcja dotyczy obróbki graficznej. Dla każdego składnika można ustawić własny kolor czcionki i tła (klikając w polach na linki wchodzimy do okna wyboru koloru z palety barw)

W ten sposób dana pozycja będzie się wyróżniać od standardowych na listach wynagrodzeń:

Funkcja ta jest pomocna przy zaznaczeniu kilku najczęściej używanych składników. Pozwala to na ich szybsze wyszukanie spośród innych. Zaznaczenie zbyt dużej ilości składników skutkuje utrudnieniem wyszukania i użycia potrzebnych nam składników, dlatego radzimy, aby nie przesadzić ze stosowaniem wyróżnienia. Funkcja ta ma ułatwiać, a nie utrudniać nam pracę.

W drugiej zakładce Składnik wliczano do są ustawienia dotyczące wliczania składnika m.in. do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego oraz wynagrodzenia urlopowego:

Parametr określa, czy i w jaki sposób dany składnik brany jest pod uwagę przy wyliczaniu wynagrodzenia/zasiłku chorobowego: składnik stały - w wartości nominalnej, czyli zawsze takiej, jaka byłaby, gdyby pracownik przepracował cały miesiąc (są 3 sposoby uzyskania wartości nominalnej: z godzin, z dni, przez odwrócenie - parametr "sposób normowania wynagrodzenia do obliczenia chorobowego" ustawiamy w menu Konfiguracja/Ustawienia programu/Ogólne parametry naliczania/Zasady naliczania.

•	wykazywany na Z-3/Z-3a (po ustaniu zatrudnienia):

Parametr określający, w jakich przedziałach czasu dany składnik ma być wypłacany pracownikowi. Jest to istotne dla składników typu np. premia kwartalna, roczna, za inne okresy (4 miesięczna) uwzględnianych oddzielnie np. przy wyliczaniu wynagrodzenia/zasiłku chorobowego.

Parametr określający, za ile miesięcy wstecz ma być wypłacany pracownikowi składnik.

Parametr definiujący, czy i jak od danego składnika liczone jest wynagrodzenie za urlop.

Parametr definiujący, czy i jak od danego składnika liczony jest ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.

Parametr określający z ilu miesięcy od danego składnika ma być liczone wynagrodzenie zmienne do urlopu wypoczynkowego

Parametr określający, za ile miesięcy wstecz ma być wypłacany pracownikowi składnik

Parametr definiujący, czy i jak od danego składnika liczone jest wynagrodzenie za urlop okolicznościowy.

Wszystkie podstawowe składniki mają w programie zadaną definicję wzorcową, którą następnie można przystosować do potrzeb własnej firmy (poza predefiniowanymi) .

W programie występują składniki z przypisanym algorytmem, który jest obliczany w oparciu o inne składniki, stanowiące dla niego podstawę. W definicji składnika, w pojawiającej się dodatkowej zakładce Własności dodatkowe należy określić kwotę podstawy lub stawki godzinowej (dla algorytmów godzinowych). Dotyczy to poniższych algorytmów:

Wyliczenie podstawy następuje przez zsumowanie składników wymienionych w definicji w wartościach nominalnych (wartościach dla w pełni przepracowanego miesiąca) pomnożonych przez wskaźnik procentowy każdego składnika. Do wyliczenia mogą być brane wyłącznie składniki występujące powyżej naliczanego składnika!

Dla składnika z wybranym jednym z w/w algorytmów, w zakładce Własności dodatkowe tworzymy Listę składników podstawy z podaniem daty ważności oraz ich udziału. Aby wywołać nowy składnik podstawy wyliczenia - klikamy na ikonę

lub klawisz [INSERT]. Na ekranie wyświetli się okno dialogowe, w którym kolejno należy określić:

1.	Składnik podstawy - z rozwijanej listy dostępnych składników (a więc wszystkich stojących wyżej w tabeli funduszu) wybieramy interesującą nas pozycję.

2.	Ważny od - wybieramy datę, od której ma obowiązywać naliczanie od danej pozycji.

3.	Udział - wpisujemy wysokość np. procentu, jaki ma być naliczany od tej pozycji.

4.	Zatwierdzamy nasz wybór naciskając link lub rezygnujemy naciskając .

Każdą pozycję Listy składników podstawy definiujemy indywidualnie. Można zmieniać ich parametry, wywołując funkcję "Popraw" dostępną pod klawiszem [F2] lub w menu kontekstowym.

W przykładowej tabeli, widocznej na powyższym obrazku wynika, że do podstawy danego składnika będzie wliczana cała Płaca zasadnicza i połowa Premii uznaniowej.

Proszę zwrócić szczególną uwagę na datę, od kiedy ważna jest dana definicja. Ponieważ program podpowiada datę operacyjną można zapomnieć, że ta definicja ma obowiązywać od daty wcześniejszej.

Dla niektórych algorytmów można ustalić standardową ogólną wartość podstawy pod linkiem

W zależności od typu algorytmu, wartość podstawy w oknie "Historia" jest traktowana przez program przy obliczaniu:

1.	jako konkretna kwota podstawy (pełni nadrzędną rolę w stosunku do znajdującej się w zakładce poniżej w tabeli Listy składników podstawy). Dotyczy algorytmów 18 i 52.

2.	jako stawka procentowa liczona od wszystkich udziałów procentowych składników wyszczególnionych poniżej w tabeli Listy składników podstawy. Dotyczy algorytmów 3 i 19. (zobacz rozdział Składniki procentowe)

Składniki z algorytmami: 20, 21, 71, 72, 75 posiadają tylko tabelę Listy składników podstawy.

Opisane poniżej w podrozdziale "Algorytmy naliczania" sposoby wyliczenia wynagrodzenia nie stanowią wykładni przepisów i aktów wykonawczych. Opisy te są jedynie wyjaśnieniem sposobu zastosowanych zasad rachunkowych przy wyliczaniu wartości składnika.